Żylaki powrózka nasiennego to schorzenie dotykające wielu mężczyzn, często pozostające długo niezdiagnozowane ze względu na brak wyraźnych objawów. Ich obecność może jednak wpływać na płodność i komfort życia. Zrozumienie przyczyn, objawów i dostępnych metod leczenia jest kluczowe dla każdego mężczyzny.

Czym są żylaki powrózka nasiennego?

Żylaki powrózka nasiennego to poszerzone żyły w mosznie, które powstają w wyniku zaburzeń w odpływie krwi z jądra. Najczęściej występują po lewej stronie moszny, co związane jest z anatomią układu żylnego. Problem polega na niewydolności zastawek żylnych, które normalnie zapobiegają cofaniu się krwi. Gdy zastawki nie działają prawidłowo, krew gromadzi się w żyłach, powodując ich poszerzenie i powstawanie żylaków powrózka nasiennego. Stan ten jest porównywany do żylaków nóg, ale dotyczy specyficznej lokalizacji.

Przyczyny powstawania żylaków powrózka nasiennego

Dokładne przyczyny powstawania żylaków powrózka nasiennego nie są w pełni poznane, jednak wyróżnia się kilka czynników ryzyka. Najważniejszym z nich jest wrodzona niewydolność zastawek żylnych, która może być dziedziczna. Inne czynniki mogą obejmować zwiększone ciśnienie w żyłach mosznowych, na przykład w wyniku przewlekłego zaparcia, intensywnego wysiłku fizycznego lub długotrwałego stania. Czasami żylaki powrózka nasiennego mogą być wtórne do innych schorzeń, takich jak guzy jamy brzusznej uciskające na żyłę główną dolną lub żyłę nasienną. Znaczenie ma również wiek – najczęściej pojawiają się między 15. a 25. rokiem życia, ale mogą wystąpić w każdym wieku.

Czynniki wpływające na rozwój żylaków

• Genetyka: Predyspozycje rodzinne do problemów z żyłami.
• Wysiłek fizyczny: Podnoszenie ciężarów, intensywne ćwiczenia.
• Przewlekłe stany: Zaparcia, kaszel.
• Anatomia: Ułożenie żyły jądrowej.

Objawy żylaków powrózka nasiennego

Wiele przypadków żylaków powrózka nasiennego przebiega bezobjawowo. Gdy objawy występują, mogą one być bardzo zróżnicowane. Do najczęstszych należą ból lub uczucie ciężkości w mosznie, które nasila się pod koniec dnia, podczas wysiłku fizycznego lub w pozycji stojącej. Ból może promieniować do pachwiny lub podbrzusza. Czasami można wyczuć powiększone żyły w mosznie, które przypominają w dotyku „worek pełen robaków”. W zaawansowanych przypadkach może dojść do zaniku jądra po stronie występowania żylaków, co jest sygnałem alarmowym. Należy pamiętać, że żylaki powrózka nasiennego mogą wpływać na płodność mężczyzny, prowadząc do obniżenia jakości nasienia i liczby plemników.

Jak rozpoznać żylaki?

• Badanie palpacyjne: Wyczuwalne zgrubienia w mosznie.
• Ból i dyskomfort: Uczucie ciężkości, dyskomfort nasilający się z czasem.
• Zmiany w wyglądzie moszny: Widoczne poszerzone żyły.

Diagnostyka żylaków powrózka nasiennego

Podstawą diagnostyki jest badanie fizykalne przeprowadzone przez lekarza urologa lub androloga. Lekarz ocenia mosznę w pozycji stojącej i leżącej, palpacyjnie badając powrózek nasienny. Bardzo pomocne w potwierdzeniu diagnozy jest badanie ultrasonograficzne (USG moszny), które pozwala dokładnie ocenić stan żył, ich średnicę i obecność refluksu (cofania się krwi). Czasami lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak badanie nasienia (seminogram), aby ocenić wpływ żylaków na płodność.

Metody diagnostyczne

• Badanie fizykalne: Podstawa diagnostyki przez lekarza.
• USG moszny: Kluczowe badanie obrazowe.
• Seminogram: Ocena wpływu na płodność.

Leczenie żylaków powrózka nasiennego

Leczenie żylaków powrózka nasiennego zależy od objawów i wpływu na płodność. W przypadku braku objawów i prawidłowej płodności, lekarz może zalecić obserwację. Jeśli występują dolegliwości bólowe lub problemy z płodnością, wskazane jest leczenie operacyjne. Istnieje kilka metod chirurgicznego leczenia żylaków powrózka nasiennego, w tym klasyczne operacje otwarte, metody laparoskopowe oraz metody przezskórne (embolizacja). Wybór metody zależy od preferencji chirurga i stanu pacjenta. Celem każdej z nich jest podwiązanie lub zamknięcie poszerzonych żył, aby przywrócić prawidłowy przepływ krwi.

Dostępne metody leczenia

• Obserwacja: W przypadku braku objawów.
• Chirurgia otwarta: Tradycyjna metoda operacyjna.
• Chirurgia laparoskopowa: Minimalnie inwazyjna metoda.
• Embolizacja: Zamknięcie żył przez naczynia krwionośne.

Wpływ żylaków powrózka nasiennego na płodność

Żylaki powrózka nasiennego są jedną z najczęstszych przyczyn wtórnej niepłodności u mężczyzn. Uważa się, że poszerzone żyły prowadzą do przegrzewania jąder, co negatywnie wpływa na produkcję plemników – zarówno pod względem liczby, jak i ruchliwości oraz morfologii. Zastój krwi może również prowadzić do niedotlenienia tkanki jądra i zaburzeń hormonalnych. Leczenie żylaków powrózka nasiennego u mężczyzn z problemami z płodnością często prowadzi do poprawy jakości nasienia i zwiększenia szans na poczęcie dziecka. Ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem, jeśli pojawią się jakiekolwiek wątpliwości dotyczące płodności.

Żylaki a płodność

• Przegrzewanie jąder: Negatywny wpływ na plemniki.
• Zmniejszona jakość nasienia: Niższa liczba i ruchliwość plemników.
• Poprawa płodności po leczeniu: Zwiększone szanse na poczęcie.